Op 13 mei hebben mevr. Mieke Huijsman-Engelberts en dhr. Carel Banse namens de Stichting Herdenking 15 augustus 1945, Regio Rotterdam, een gastcollege verzorgd voor veertig studenten van het Grafisch Lyceum Rotterdam (GLR). Het college vond plaats op uitnodiging van mevr. Jolanda de Vreede, docente maatschappijleer en recht van het GLR, nadat een maand eerder Carel Banse is geïnterviewd door zijn kleindochter Ismay Gijsen, die de opleiding journalistiek volg.
Mieke Huijsman gaf een inzicht in de geschiedenis van Nederlands-Indie, de bezetting door Japan en de tijd, die zij heeft moeten doorbrengen in de Jappenkampen, de berisp en de gedwongen ’terugkeer’ naar Nederland. Haar details over de leefomstandigheden, de ontberingen, het lijden en het harde bewind van de Japanners deden de studenten huiveren.
Carel Banse, wiens oma en moeder ook in Jappenkampen hebben moeten zien te overleven, en wiens vader via het KNIL bij de KL dienst deed, vertelde als 2e generatie over zijn ervaringen binnen het gezin en de familie. Kenmerkend zijn de geslotenheid over deze periode en de moeite om zich diep te hechten aan familie, kinderen en anderen. Met zijn persoonlijke voorbeelden raakten veel studenten emotioneel geroerd.
Zowel Mieke als Carel kregen veel vragen van de aanwezigen, omdat deze episode van de vaderlandse geschiedenis bij hen veelal onbekend was. Zo werden vergelijkingen met de Duitse bezetting en de verschrikkingen van de oorlog in Nederland. Het werd de studenten duidelijk gemaakt dat er geen maatstaf is, waaraan de ernst van dergelijke ervaringen gemeten kan worden. Het is belangrijk het leed van velen in wat voor omstandigheid dan ook te erkennen.
Het laatste gedeelte van de ochtend werd besteed aan een speciaal project op initiatief van Marty Picauly en Carel Banse, die beiden de Nederlands-Indie- en Nieuw Guinea-veteranen willen eren en daarvoor een speciale bijeenkomst organiseren op 20 september 2015. Op die dag willen zij een boek met verhalen en foto’s van veteranen publiceren, waarin de studenten een belangrijke rol spelen. Onder begeleiding van het GLR en mevr. Wies Groeneveld zullen zij de veteranen interviewen en hun relaas optekenen. Inmiddels hebben zich twintig studenten gemeld, die aan dit project willen meewerken. Het GLR maakt – gelet op de specifieke karakter van het project – nog een selectie van de meest geschikte kandidaten. In overleg met veteranenorganisaties van de Drechtsteden wordt bezien welke veteranen bereid zijn om aan het project mee te werken.
Het gastcollege heeft de bekendheid van deze periode bevorderd en begrip gekweekt bij de aanwezigen voor de moeilijke positie van hen, die deze tijd in Nederlands-Indie en Nieuw Guinea hebben meegemaakt.
